پایان نامه بررسی شرایط قاضی در فقه اسلامی

پایان نامه بررسی شرایط قاضی در فقه اسلامی 

بیان مسئله :

اسلام به عنوان دین برتر وتضمین کننده حیات وتکامل بشری به تمام زوایا وخواستهای انسان پرداخته تا نیازهای اورا در هر مقطع زمانی و مکانی پاسخ گو باشد.

چشم انداز اسلام در مقوله قضاء ریشه در اعماق فلسفه اسلام دارد که نظام هستی را برمبنای عدل و داد می داند « قاممت السموات والارض بالعدل ».

دراسلام بحث از حل وفضل منازعات واجرای عدل وداد هرگز مستقل ومجردد از بحث شرائط و اوصاف کیسکه اجرای آن را بعهده دارد مورد بررسی قرارنگرفته بلکه این دومکمل یکدیگر بوده ومشروعیت قضاء رافراهم می سازند و این دورکن عبارتند از :

1- اهلیت قاضی به لحاظ احراز شرایط ویژه آن

2- مطابقت احکام صادره با قوانین الهی

وبهمین منطور است که در اسلام هر گاه فردی واجد شرایط دادرسی نباشد هرجند به عدل و داد حکم نماید گماردن و ی در منصب قضاء حرام وقبول اونیز گناه و بردن دعاوی ازسوی مسلمانان در محکه او نیز حرام می باشد .

 اهمیت وهدف تحقیق

کثرت روبه تزاید  جمعیت ، ارتباطات دقیق و ظریف و لحظه ای انسانها، حرف وشغلها وتخصصهای مختلف ، نیاز انسانها به یکدیگر در عرصه های گوناگون وتعاملات انسانها با یکدیگر و... طبیعتاً اصطکاک هایی رابه وجود می آورد که به جهت رعایت اصول عدالت اجتماعی و ایجاد آرامش زندگی آحاد وجامعه ، ضروری است علاوه بررعایت قوانین با متخلفان از آن برابر ضوابط رفتار شود .

پرواضح است که در این راستا علاوه بر احکام وضوابط عاملان ایجاد عدالت ومجریان امر یعنی قضات باید دارای شرایط ویژه باشند تا هرچه بیشتر جامعه از کج روی ها و هرج ومرج وبی قانونی مصون بماند 

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول

1-1   بررسی واژه فضاء

1-2   معنای اصطلاحی قضا در فقه

1-3   دادرسی در اسلام

1-4    حکم مشروعیت قضا در اسلام

1-5    اقسام قضاء

1-6    مشروعیت و ثبوت قضا در اسلام

1-7    قضاء بخشی از وظایف رهبری است

1-8    انتصاب فاضی از دیدگاه رهبری است

1-9    اذن عام و اذن خاص

1-10    انتصاب قاضی در زمان غیبت

1-11    انتصاب قاضی در دیدگاه اهل سنّت

1-12    خلافت بر اساس شورا چیست

1-13    چگونگی گماردن قاضی

فصل دوم

2-1   طرق اثبات ولایت قاضی

2-2   استماع

2-3    بینّه

2-4    استفاضه

2-5    مکاتبه

2-6    ادعای قاضی

2-7    چگونگی اثبات ولایت قاضی در شرایط کنونی

2-8    چگونگی قبول یا ردّ حکم

2-9    دلیل تشتّت آراء  چیست

2-10   دلایل وجوب قضاء

2-11    مستندات استجناب قضاء

فصل سوم

3-1   شرایط قاضی

3-2    بلوغ

3-3    عقل

3-4      اسلام (ایمان)

3-5      عدالت

3-6      عدالت از دیدگاه فقهای اسلام

3-7      نشانه های عدالت

3-8       علم و اجتهاد

3-9       علم قاضی از دیدگاه فقهای اسلام

فصل چهارم

4-1   اجتهاد در لغت

4-2   اجتهاد از دیدگاه مامیه

4-3   اجتهاد از دیدگاه اهل سنّت

4-4   ارکان اجتهاد

4-5   اعتبار شرط اجتهاد از نظر امامیه نظریه اول

4-6   عدم اعتبار شرط اجتهاد از نظر امامیه  نظریه دوّم

4-7   اعتبار شرط اجتهاد از نظر اهل سنّت

4-8   اقسام اجتهاد

4-9   مجتهد مطلق و متجزی

4-10   دادرسی غیر مجتهد

4-11    استخلاف و نیابت در قضاء

4-12     قضاء غیرمجتهد در شرایط اضطرار

4-13     تجزی در اجتهاد نزد اهل سنت

4-14     قضاء مقلد نزد اهل سنت

فصل پنجم

5-1   رجولیت یا مرد بودن در قاضی

5-2   فقه شیعه و دادرسی زن

5-3   فقه اهل سنّت و دادرسی زن

5-4   شرط طهارت مولد

5-5   شرط بینایی، شنوایی، گویایی ، حافظه  و توانایی خواندن و نوشتن

5-6   حافظه

5-7    کتابت

5-8    بینایی

5-9    شنوایی و گویایی

5-10    نتیجه

فصل ششم

6-1  قضاء تحکیم و یا حکمیت در دعاوی

6-1-1  قضاء تحکیم از دیدگاه فقهای شیعه

6-1-2  قضاء تحکیم از دیدگاه فقهای اهل سنت

6-1-3  حوزه عمل قاضی التحکیم

6-1-4  تحکیم در زمان غیبت

6-1-5  شرایط قاضی در حقوق موضوعه

فصل هفتم

نتیجه پایان نامه

چکیده انگلیسی